Nasi rodacy przez lata żyli w odosobnieniu. Chociaż musieli ukrywać ojczysty język i katolicką wiarę, nie zatracili narodowego ducha i poczucia przynależności do polskiego narodu. Teraz wioski, budowane 86 lat temu w stepach Kazachstanu, wyludniają się. Polacy wracają do historycznej ojczyzny przodków. Taka możliwość pojawiła się już w 1991 toku, tuż po rozpadzie Związku Radzieckiego. Przyjazdom sprzyja znowelizowana ponad pięć lat temu, przez polski sejm, ustawa o repatriacji. Spełniają się tęsknoty ich dziadów i pradziadów, którzy tylko śnili o Polsce. Wśród oczekujących na repatriację można spotkać osoby urodzone jeszcze na terenie Ukrainy, pamietające czasy zsyłki z 1936 roku.

Trzy lata temu we wsi Białojarka czterdzieści kilometrów od Tainszy, odwiedziliśmy wówczas 88 letnią Paulinę Sokołowską, która marzyła o powrocie do Polski. Za kilka tygodni rodzina Sokołowskich wyjeżdża do Piły, gdzie od lat mieszkają ich krewni. Bilety maja już w kieszeni. Na repatriację czeka dziewięćdziesięcioletnia dziś Maria Pisawodzka z Kalinówki koło Czkałowa. Wraz z córką i zięciem, którzy przez lata byli nauczycielami miejscowej szkoły, chce dołączyć do wnuczki, która przyjechała do Polski na studia i z rodziną mieszka we Wrocławiu.

Pani Maria jest dziś jednym z niewielu świadków historii, którzy dobrze pamiętają dramat zesłania i pierwsze lata w stepach Kazachstanu.