2 lipca 2016 roku siedmioosobowa grupa wolontariuszy z gminy Góra wyruszała w drogę na Ukrainę. 10-dniowy wyjazd odbywał się w ramach akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”, która została zorganizowana po raz siódmy. Gotowa do pracy ekipa porządkowała nekropolie w Iwanówce, Hleszczawie i Kokutkowcach.

Akcja prowadzona jest pod patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Organizatorem akcji jest Fundacja Studio Wschód oraz Kuratorium Oświaty we Wrocławiu.  Wolontariusze z Dolnego Śląska wyjechali porządkować polskie nekropolie na Ukrainie w grupie liczącej ponad 1000 osób. W tym roku w pracach uczestniczyła także grupa z gminy Góra pod szyldem Szkoły Podstawowej w Witoszycach, której opiekunem był Leszek Stecki – dyrektor szkoły. Wielu mieszkańców Ziemi Górowskiej właśnie na Wschodzie ma swoje korzenie. Za granicą pozostały pamiątki naszej przeszłości, domy, świątynie, a przede wszystkim mogiły najbliższych, które są opuszczone, zaniedbane i zdewastowane. Często przeznaczone do likwidacji. Grupa z Witoszyc otrzymała zadanie ocalenia mogił od zapomnienia na cmentarzach w miejscowości Iwanówka, Hleszczawa i  Kokutkowce. Wolontariusze także odwiedzili Zaścianocze i  Ostrowczyk. Praca polegała na karczowaniu krzewów, średnich drzew, koszeniu bardzo wysokich chwastów, czyszczeniu i odmalowywaniu napisów na nagrobkach.

Iwanówka – przed II WŚ 2/3 jej mieszkańców stanowili Polacy. Ofiarnością wiernych i Florentyny Dzieduszyckiej-Cieńskiej w 1895 roku wzniesiono kościół p.w.  Św. Stanisława,który po II WŚ służył jako sala gimnastyczna a następnie magazyn chemikaliów. Dziś kościół jest odremontowany i przekazany cerkwi prawosławnej.

Podczas  pierwszego dnia pracy przywitał nas wójt Rusłan Szafranowicz, który zaoferował pomoc w porządkowaniu polsko-ukraińskiego cmentarza. Praca poszła pełną parą. Została wykoszona część cmentarza oraz oczyszczone i odnowione nagrobki. Wśród nagrobków odszukaliśmy nazwiska: Bartecki, Dobrowolski ,Kowalski, Krukowska, Kulczycki, Nakoneczny, Owczarz, Wierzbowiecki, Siwiecki… W pracach porządkowych pomagali nam mieszkańcy wsi, którzy jak się później okazało mieli polskie korzenie lub rodzinę mieszkającą na terenie woj.dolnośląskiego.

Mieliśmy okazję zwiedzić szkołę oraz Sielską Radę. Opiekun grupy Leszek Stecki zaproponował współpracę między szkołą w Witoszycach a szkołą w Iwanówce, na co pani dyrektor chętnie przystała. Spotkanie odbyło się w miłej atmosferze i  nadzieją na wspólne kontynuowanie prac porządkowych w przyszłym roku.

Hleszczawa –  przed II WŚ liczyła ponad 2000 mieszkańców z czego 1/3 stanowili Polacy. 1 stycznia 1938 roku erygowano parafię p.w  Niepokalanego Poczęcia Najświętrzej Maryi Panny: Kapłanami Kościoła rzymskokatolickiego w tym okresie byli: Kazimierz Białowąs który po wojnie objął probostwo nad Kościołem Świętej Katarzyny Aleksandryjskiej w Górze Śląskiej, oraz Bronisław Huk  – po wojnie wikariusz w parafii Św.Katarzyny  w Czechowicach a od 1946 roku proboszcz parafii w Łętowice. Na hleszczawskim cmentarzu  dokonywano pochówku  ludności o wyznaniu rzymskokatolickim oraz greckokatolickim. Pracę rozpoczęliśmy od sektora w którym pochowani zostali szczególnie bliscy naszemu sercu Polacy – Polacy zamordowani przez bojówki UPA.

W latach 1943-1945 w Hleszczawie (w skład której wchodziła też Stadnica) w bestialski sposób życie straciło ponad 120 osób. Po II WŚ mieszkańcy wsi narodowości polskiej, którym udało się przeżyć, zostali przymusowo wysiedleni a większa  ich część zamieszkała w Chrościnie. Wśród nich były rodziny : Broszczak, Budziński,Dżumaga, Gaździuk, Jasiński, Józwa, Jóźków, Koszowski, Kusztra, Marciniszyn, Mazur, Olejnik,Steczyszyn, Szafraniewicz, Szuprowski, Sokół, Tabaka, Tokarz. W planach mieliśmy też uporządkować plac przy ruinach polskiego Kościoła  oraz grobowiec Michała  Kusztry – osoby wielce zasłużonej dla wsi i regionu. Silne opady deszczu uniemożliwiły nam dalszą pracę z czego byliśmy niezadowoleni i rozczarowani.

Kokutkowce – wieś w obecnym powiecie zborowskim, przed II WŚ należała do powiatu tarnopolskiego. Zamieszkała w większości przez Polaków. W 1908 roku kosztem parafian i Franciszka Sakowicza został wybudowany murowany kościół p.w . św.Maryi, który obecnie stanowi ruinę. Z dawnych czasów zachował się nieduży, polski cmentarz który ma niespotykany urok.

Znajduje się na wzgórzu w zagajniku zaraz po lewej stronie od głównej bramy wejściowej. Wśród starych nagrobków odszukaliśmy i oczyściliśmy nieobco brzmiące nazwiska: Laskowski, Kazik, Kołtowski, Krzemień, Stopyra, Świrski, Szary… Na szczególną uwagę zasługuje zbiorowa mogiła pięciu Polaków zamordowanych w dniu  15 listopada 1943 roku przez banderowców i wyryte w drewnianej desce nazwiska:

Szary Wawrzyniec

Migała Jan

Nowak Andrzej

Świrski Władysław

Switłyk Dymitr

Zbiorowa mogiła Polaków została oczyszczona,odmalowano  napisy oraz złożono kwiaty, których fundatorem była Czesława Józwa (córka Andrzeja Nowaka ) – mieszkanka Chróściny.

Piękna inicjatywa, która uczy poszanowania przeszłości – jak zapewnia Leszek Stecki – będzie kontynuowana. Wielkie podziękowania kierujemy do Pani Burmistrz Góry Ireny Krzyszkiewicz, która wspiera tę szczytną akcję. Dziękujemy również księżom Dekanatu Wschód  i Zachód w Górze za umożliwienie przeprowadzenia kwest. Zebrane pieniądze przekazano na potrzeby akcji.

Grupa wolontariuszy została wsparta finansowo i rzeczowo przez OSI POLAND FOODWORKS  w Chróścinie, kwiaciarnię „Hortensja” w Górze, LGD Ujście Baryczy w Górze i Państwa Marzenę i Leszka Ciastoń firma WITOMAR Marzena Ciastoń z Witoszyc. Do akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia” poprzez zbieranie zniczy i czekolad aktywnie włączyły się również szkoły z gminy Góra ( SP nr 1, SP nr 3, Gim nr 2, PP 3, ZSPzOI w Glince, ZSPGiP w Czerninie, ZSPiP w Witoszycach). Wszystkim sponsorom składamy serdeczne podziękowania.

Hleszczawa:

Iwanówka:

Kokutkowce: