Uratowanie od zapomnienia cmentarza w Oknianach (dzisiaj Vikniany, rejon tłumacki, obwód iwano-frankiwski) to bardzo trudne zadanie. Jest on położony w niełatwo dostępnym miejscu, a większość nagrobków już całkowicie zniszczona. Nie ma jednak zadań niewykonalnych, zwłaszcza dla uczestników akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”. Nasi wolontariusze gościli w Oknianach podczas lipcowego wyjazdu.

Ta niewielka wieś leżąca kilkanaście kilometrów od Tłumacza, położona jest przy malowniczym kanionie Dniestru. Większość Polaków, która mieszkała tutaj przed zmianą granic, osiedliła się na Dolnym Śląsku. Ich potomkowie zamieszkują m. in. Legnicę oraz Legnickie Pole. Ze śladów polskości pozostał tutaj zabytkowy drewniany kościółek, który przeniesiono do Oknian z Tłumacza jeszcze w XIX wieku. Dziś służy on Grekokatolikom.

Pozostałością po naszych rodakach jest również cmentarz. Usytuowany na pagórku, z dala od głównej drogi i zabudowań, przez lata popadał w ruinę. Dziś jest w opłakanym stanie. Tylko z trzech nagrobków udało odczytać się inskrypcje. Niewykluczone jednak, że pod ziemią znajduje się więcej płyt z zachowanymi nazwiskami. Wśród zniszczonych mogił znaleźliśmy również ślady ormiańskich pochówków.

Zaangażowanie i chęć do współpracy wykazują obecni mieszkańcy oraz władze Oknian, na czele ze starostą Mirosławem Kraśniakiem. Już rok temu, będąc w tej miejscowości, podjęta została decyzja o uporządkowaniu cmentarza. Dzięki zbiórce zorganizowanej w ramach Ogólnopolskiego Oddziału Tłumaczan przy TMLiKP-W, prace wykonano późną jesienią 2016 roku. Tutejsi zadeklarowali również, że będą systematycznie wycinać krzaki, by nie dopuścić do ponownego zarośnięcia starych mogił.

W przyszłości planowane jest wykonanie lapidarium na cmentarzu, wraz płytą informującą o spoczywających tutaj Polakach. Póki co lokalne władze wyznaczyły obmiar cmentarza, by na terenie tym nie wypasać np. krów. Miejsce to ma mieć charakter zabytkowego.

Zobacz relację z Niżniowa

Zobacz relację z Tłumacza

Cmentarzem w Oknianach opiekuje się grupa wolontariuszy, która pracowała również w Tłumaczu i Niżniowie. W jej skład wchodzą studenci i doktoranci Uniwersytetu Wrocławskiego, członkowie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Ogólnopolski Oddział Tłumacza (w tym osoby pochodzące z Oknian) oraz sympatycy idei ratowania polskiego dziedzictwa narodowego na Kresach.

Cmentarz jest bardzo zniszczony

Wnętrze kościoła (na pierwszym zdjęciu wraz z gospodarzami świątyni)

Teren cmentarza przed i po porządkowaniu

Widok na cerkiew

Kościół przeniesiony z Tłumacza do Oknian

Święto Piotra i Pawła w Oknianach

Grupa we Lwowie