Pokój mełneński, czyli koniec ekspansji krzyżaków.
600 lat temu, 27 września 1422 roku, w Mełnie koło Radzynia Chełmińskiego zawarto pokój pomiędzy Królestwem Polski, Wielkim Księstwem Litewskim a zakonem krzyżackim.
Było to następstwo postawionej alternatywy wielkiemu mistrzowi przez stany pruskie państwa zakonnego, przerażone perspektywą wyniszczenia kolejnych obszarów w wojnie golubskiej i groźby głodu: albo podpisze pokój, albo utraci ich lojalne poparcie.
Do traktatu dołączona została klauzula głosząca, że stany pruskie (szlachta poszczególnych ziem i zorganizowane mieszczaństwo miast zakonnych) uzyskują w ten sposób możliwość wypowiedzenia posłuszeństwa, w wypadku złamania traktatu przez Zakon
Litwa otrzymała wieczystą rezygnację zakonu ze Żmudzi oraz dostęp do Bałtyku w rejonie Połągi. Korona otrzymała drobne nabytki terytorialne i odzyskała Nieszawę, Orłowo, Murzynno i Nową wieś, jednocześnie ponownie rezygnując z ziem Pomorza Gdańskiego oraz ziemi chełmińskiej i michałowskiej.
Dostęp Litwy do Bałtyku odciął ziemie zakonu od Inflant, co w rezultacie położyło kres planom utworzenia państwa prusko-inflanckiego. Było to najważniejszym osiągnięciem wojen Litwy z zakonem krzyżackim w latach 1409-22.
Ponadto traktat pokojowy wyznaczał na kilkaset lat granicę pomiędzy Polską, Litwą i Prusami w obszarze Wielkiej Puszczy. Litwini uzyskali na niekorzyść Zakonu Puszczę Sudawską (obecnie Augustowską), która znalazła się w obszarze Podlasia.
Zobacz również: