Rzeź Trubeckiego – pogrom mieszkańców Mścisławia podczas wojny polsko-rosyjskiej
22 lipca 1654 roku wojska rosyjskie pod wodzą kniazia Aleksego Trubeckiego zdobyły Mścisław. Tego dnia miasto zostało splądrowane, zaś żołnierze rosyjscy dokonali pogromu na mieszkańcach, w wyniku którego śmierć poniosło 15 tys. osób. Nie oszczędzano kobiet i dzieci.
W latach 1654-1667 trwała z przerwami wojna polsko-rosyjska, która wybuchła w konsekwencji na powstanie chmielnickiego i zawarcie ugody perejasławskiej. Działania wojenne zostały zakończone na skutek rozejmu andruszowskiego w 1667 roku, a dopiero w 1686 roku został zawarty traktat Grzymułtowskiego znoszący stan wojny pomiędzy Rzecząpospolitą a Carstwem Rosyjskim.
Na początku 1654 roku car Aleksy Romanow wypowiedział wojnę Rzeczypospolitej. Na początku maja na Ukrainę wkroczyła potężna armia pod wodzą kniazia Aleksego Trubeckiego. W toku kampanii udało się południowej grupie wojska bardzo szybko zająć tereny od Briańska do Ukrainy pomiędzy Dnieprem a Berezyną. 22 lipca udało się zająć Mścisław, w którym to doszło do tzw. rzezi Trubeckiego. W jej wyniku śmierć poniosło 15 tysięcy mieszkańców, a wśród nich znalazły się kobiety i dzieci. Rosjanie oszczędzili jedynie około 700 rzemieślników, którzy byli im potrzebni.