Wydarzenia Obraz  newsa 20892 Dodano 26.01.2022

Tadeusz Kossakowski – cichociemny generał

Inżynier, który został żołnierzem. Późniejszy generał dywizji, który był najstarszym „cichociemnym”. Uczestniczył w dwóch wojnach światowych oraz w wojnie polsko-bolszewickiej. Dziś mija rocznica urodzin Tadeusza Kossakowskiego.

Urodził się 27 stycznia 1888 roku w Kiszyniowie. Ukończył Szkołę Realną w Chersoniu, a następnie przeniósł się z rodziną do Lwowa, gdzie rozpoczął naukę na Wydziale Budowy Maszyn jako student Politechniki Lwowskiej. Dyplom inżyniera zdobył w 1914 roku. W międzyczasie związał się z ruchem niepodległościowym – od 1909 roku był członkiem Związku Walki Czynnej, a w 1910 roku wstąpił do Związku Strzeleckiego. Ukończył kurs oficerski „Strzelca”, a jako nagrodę otrzymał znak oficerski „Parasol” wręczony przez Józefa Piłsudskiego.

W 1914 roku jako poddany cara Mikołaja II Romanowa został wcielony do armii rosyjskiej, po czym skierowano go do Szkoły Wojskowej mieszczącej się w Czuchujewie. Tam uzyskał stopień chorążego carskiej armii i trafił na front I wojny światowej. Początkowo jako dowódca piechoty miał pod sobą kompanię, ale wkrótce stanął na czele batalionu. W lutym 1917 roku otrzymał awans na podporucznika i przydział do wojsk inżynieryjnych. Służył w batalionie saperów stacjonującym w morskiej twierdzy Rewal. W tym samym roku uzyskał możliwość przeniesienia do polskich oddziałów, które powstawały w Rosji.

We wrześniu 1917 roku przeszedł do I Korpusu Polskiego, którego dowódcą był generał Józef Dowbor-Muśnicki. Służył w 2 kompanii telegraficznej 1 Pułku Inżynieryjnego do czasu rozbrojenia Korpusu przez Niemców. W maju 1918 roku przystąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. W listopadzie tego samego roku wstąpił do odtwarzającego się Wojska Polskiego. Zgodnie ze swoim wykształceniem i doświadczeniem wojskowym, pełnił służbę w jednostkach radiotelegraficznych i saperskich. W czasie wojny polsko-bolszewickiej był dowódcą kompanii saperów w 2 Dywizji Piechoty Legionów. Funkcję pełnił od kwietnia do października 1919 roku, a do końca 1921 roku dowodził 2 batalionem saperów.

W 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podpułkownika. Po zakończeniu działań wojennych odbył kurs inżynieryjny, a w 1923 roku ukończył specjalistyczne studia we Francji. W okresie międzywojennym pełnił służbę w jednostkach związanych z jego specjalnością, czyli w wojskach inżynieryjnych i saperskich. W kwietniu 1927 roku został zastępcą szefa Departamentu Inżynierii Ministestwa Spraw Wojskowych, a w 1928 roku otrzymał awans na pułkownika. Rok później został szefem Departamentu Zaopatrzenia Inżynierii Ministerstwa Spraw Wojskowych. Od września 1930 roku jednocześnie sprawował funkcję dowódcy Broni Pancernych.

Tadeusz Kossakowski był gorącym orędownikiem rozwoju polskiej broni pancernej. To właśnie w trakcie jego kadencji opracowano prototypy tankietek TK-3 i TKS oraz czołgu 7TP. Był także zwolennikiem tworzenia polskiego przemysłu motoryzacyjnego, czego wyrazem było wspieranie rozbudowy fabryki w Ursusie i powstania fabryki samochodów w Warszawie. W marcu 1936 roku, ze względu na różnice poglądów odnośnie do przyszłości produkcji wojskowej, ustąpił ze stanowiska dowódcy Broni Pancernych. Został dowódcą saperów Ministerstwa Spraw Wojskowych, a w marcu 1939 roku otrzymał awans na stopień generała brygady.

Po wybuchu II wojny światowej uczestniczył w przygotowaniach obrony Warszawy. Po inwazji Armii Czerwonej na Polskę przekroczył granicę z Rumunią. Był internowany w obozie Baile Herculane, ale wkrótce przedostał się do Paryża, gdzie został dowódcą saperów w Sztabie Naczelnego Wodza. Po upadku Francji przeniósł się do Wielkiej Brytanii. Obejmował szereg wysokich stanowisk, w ramach których wykorzystywał swoje kwalifikacje i umiejętności organizacyjne. Był także przeniesiony na Bliski Wschód, gdzie zajmował się organizacją wojsk pancernych i motorowych w ramach Armii Polskiej na Wschodzie.

W 1943 został przydzielony do dyspozycji Naczelnego Wodza. W kolejnym roku wyraził chęć walki w okupowanym kraju, a po uzyskaniu zgody dowództwa, przystąpił do odpowiedniego szkolenia, które odbył we Włoszech. W nocy z 29 na 30 maja został przetransportowany do Polski, która ciągle znajdowała się pod okupacją niemieckiego nieprzyjaciela. Jednocześnie otrzymał awans na generał dywizji i rozpoczął służbę dla Komendy Głównej Armii Krajowej. Przydzielono mu stanowisko powiązane z jego kompetencjami i doświadczeniem, gdyż został kierownikiem produkcji uzbrojenia i materiałów wybuchowych. W chwili przerzutu do kraju miał 56 lat, dzięki czemu został najstarszym „cichociemnym”.

Wziął udział w powstaniu warszawskim. W pierwszych dniach walczył jako regularny żołnierz w drużynie szturmowej. Z czasem powierzono mu stanowisko odpowiedzialne za produkcję uzbrojenia. Pod nadzorem Kossakowskiego powstawały granaty, działa szturmowe i miotacze płomieni. W warsztatach podległych „cichociemnemu” generałowi naprawiano także uszkodzoną w walce broń palną różnego rodzaju. Po upadku Warszawy trafił do niemieckiej niewoli i do końca wojny przebywał w obozach jenieckich. Został uwolniony przez wojska amerykańskie w maju 1945 roku. Powrócił do Londynu, gdzie zameldował w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie.

W grudniu 1945 roku zdecydował się jednak na powrót do kraju, co nie było zbyt częstym posunięciem wśród oficerów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Po wojnie pracował w biurach projektowych. Zmarł 24 listopada 1965 roku w Warszawie. Spoczął na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.

Zobacz również:

Galeria zdjęć

Newsletter

zapisując się do naszego newslettera na bieżąco będziemy informować Cię o nowych artykułach, aktualnościach oraz akcjach organizowanych przez Studio Wschód
[FM_form id="1"]


kod