W dniach 3-13.07.2018 dziewięcioosobowa grupa wolontariuszy z Zespołu Szkół Publicznych im. Św. Jana Pawła II  w Kudowie-Zdroju przebywała po raz kolejny na Ukrainie, porządkując polskie cmentarze w dwóch miejscowościach – Dunajów i Pomorzany.

3 lipca 2018 /wtorek/

14³⁰ – spotkanie przed szkołą uczestników, pakowanie bagaży, sprzętu, upominków, wspólne zdjęcie, pożegnanie z rodzicami, personelem szkoły, znajomymi. Przejazd do Wrocławia pod Urząd Marszałkowski, odprawa wyjeżdżających grup. Przemówienia – Andrzeja Dery – kancelaria prezydenta, Cezarego Przybylskiego – wicemarszałka województwa dolnośląskiego, wojewody Pawła Hrywniaka, kuratora Romana Kowalczyka, głownych organizatorów akcji redaktor Grażyny Orłowskiej-Sondej i Beaty Pawłowicz, występy zespołu folklorystycznego, chóru i orkiestry policji. Przejazd na trasie Wrocław-Katowice-Kraków-Medyka, wjazd na terytorium Ukrainy.

4 lipca 2018 /środa/

Zwiedzanie Lwowa – Stary Rynek, Nowy Rynek, Katedra Łacińska z relikwiami Jana Pawła II, pomnik A. Mickiewicza, T. Szewczenki, Opera Lwowska. Przejazd na Cmentarz Łyczakowski, zapalenie zniczy na cmentarzu Orląt Lwowskich, wpis do księgi pamiątkowej „Aby wojna była tylko wspomnieniem, wydarzeniem z przeszłości”. Nawiedzenie grobów G. Zapolskiej, M. Konopnickiej, zesłańców powstania listopadowego i styczniowego.

Przejazd do Przemyślan – wzruszające spotkanie z S. Krutnikiem, emerytowanym polskim nauczycielem, którym opiekujemy się od 1,5 roku. Wręczenie darów rzeczowych, lekarstw, pieniędzy. Historyczno-patriotyczne rozmowy, ciepłe i serdeczne. Przyjazd do szkoły w Dunajowie, przywitanie z Panią Dyrektor, nauczycielami, dziećmi i młodzieżą.

Wręczenie szkole upominków, środków biurowych, sprzętów, piłek do gier zespołowych, wyprawek szkolnych, przyborów szkolnych, słodyczy.

Wieczorny spacer po miejscowości, rekonesans na cmentarzu.

SONY DSC

5 lipca 2018 /czwartek/

Prace na cmentarzu w Dunajowie, na starej, polskiej części nekropolii, przy użyciu wykaszarek, piły, sekatorów, grabi, wideł, siekier.

Pomoc w porządkowaniu cmentarzy trójki miejscowych chłopców, studenta Maksyma i uczniów Bogdana i Wasyla.

Maksym, pomaga nam już po raz drugi. Od mamy Maksyma otrzymaliśmy w prezencie wspaniały wypiek – tort na przywitanie. Wieczorny spacer po Dunajowie oraz uprawianie sportu – piłka nożna i siatkówka.

6 lipca 2018 /piątek/

Kontynuacja intensywnych, ciężkich, mozolnych prac porządkowych na dunajowskiej nekropolii. Mężczyźni cięższe prace wykaszarkami, piłą, siekierą, dziewczęta lżejsze – grabienie, plewienie, malowanie. Pomoc dwóch chłopców z Ukrainy Bogdana i Lubko. Piękne jest to, że w tej części cmentarza są groby polskie i ukraińskie i sprząta się je za porządkiem. W szkole, w której mieszkamy już drugi dzień mieszkańcy gremialnie wybierają odzież, którą przywiózł S. Martyniak. Dziewczyny przejażdżka bryczką konną, wieczorem siatkówka.

7 lipca 2018 /sobota/

Święto na Ukrainie, nie pracujemy – św. Jana Chrzciciela. Wyjazd do miejscowości Złoczów, Zwiedzanie zespołu zamkowego, siedziby Sobieskich, twierdzy – rezydencji, później należała do Radziwiłłów, Komarnickich. W późniejszych latach obiekt przejęli Austryjacy, którzy zmienili go w więzienie, tak samo Rosjanie i niemieckie Gestapo.

Wizyta w muzeum zamkowym, zbrojowni, pawilonie chińskim z wieloma rekwizytami sztuki: broń, meble, obrazy, trofea myśliwskie itp.

Odwiedziny w XVIII – wiecznym kościele Sobieskich, kościele ojców Pijarów, cerkwi Św. Mikołaja.

Wieczorny grill integracyjny z siatkówką.

8 lipca 2018 /niedziela/

Udział w niedzielnej mszy świętej odprawianej przez ks. Józefa Kuca, jednego z twórców odrodzenia się po 540 latach „Spotkań Dunajewskich”. Kościół p.w. Św. Stanisława z 1585 w Dunajowie, miejsce które pamięta arcybiskupa Lwowa Grzegorza z Sanoka i włoskiego humanistę Kallimacha. „Biesiady Dunajowskie” dały początek epoce Odrodzenia w Polsce, były to spotkania filozoficzno-humanistyczne. Kościół w Dunajowie był letnią rezydencją biskupów lwowskich, zachowały się resztki fresków, drewniane stelle. W ołtarzu głównym ukrzyżowany Chrystus, otoczony ze wszystkich stron promieniami. Ksiądz w kazaniu nawiązał do akcji „Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia”, mówiąc o jej walorach wychowawczych i patriotycznych.

Wycieczka do prawosławnego klasztoru męskiego z kompleksem cerkwi w Uniłowie.

Wieczorna rekreacyjna gra w siatkówkę.

9 lipca 2018 /poniedziałek/

Dalsze prace porządkowe na cmentarzu w Dunajowie. Cieszy, że dołączają kolejne ukraińskie dzieci – Daniłko, Mikołaj, Daniel. Cmentarz coraz bardziej przypomina cywilizowane obrazy. Po południu wizyta w prywatnym domowym muzeum Olga Woronowicza „Kniazia”, skupionym w międzynarodowej sieci, ciekawe eksponaty, wpis do księgi pamiątkowej. Wieczorny spacer po miejscowości, odwiedziny kurhanu, na pamiątkę pomordowanych przez władzę radziecką. Gra w siatkówkę.

10 lipca 2018 /wtorek/

Dalsze porządkowanie cmentarza w Dunajowie, towarzyszy nam niezawodny Lubko. Wyjazd na cmentarz do Świrza. Udział w patriotycznej uroczystości z udziałem Marszałka woj. Dolnośląskiego C. Przybylskiego, profesora S. Nicieja, znawcy problematyki kresowej, dolnośląskiego Kuratora Oświaty R. Kowalczyka, grupy nauczycieli z Dolnego Śląska.

Poczęstunek na plebani parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Przemyślanach, u księdza P. Smolki.

W drodze powrotnej odwiedziny odzyskanego kościoła św. Stanisława Kostki w Ciemierzeńcach, który przez wiele lat był profanowany przez ludność, zamieniony w stajnię.

Wieczorne spotkanie z wójtem Dunajowa – M. Martyniakiem, wymiana poglądów, prośby i życzenia.

11 lipca 2018 /środa/

Wyjazd i sprzątanie cmentarza w Pomorzanach, między innymi obelisku ku czci pomordowanych Polaków w Niedzielę Palmową 2 kwietnia 1944 roku przez UPA – mieszkańców wsi Zagóra i Kolonii Śliwinci – 59 osób. Oglądnięcie ruin zamku Potockich i Sobieskich, kościoła p.w. Trójcy Przenajświętszej, z 200 letnią historią, relikwia z drzazgą z krzyża Chrystusa, drogocennym dzwonem. W obrębie kościoła, odnowienie mogiły polskiego legionisty Józefa Dreilinga, poległego w 1920 roku w wojnie z bolszewikami.

Wieczorny spacer z nawiedzeniem cerkwi z 1913 roku p.w. Przenajświętszej Bogurodzicy Maryi. Zapalenie zniczy na Dunajewskim cmentarzu – piękny efekt – czysty cmentarz – zmrok i ogniki zniczy.

12 lipca 2018 /czwartek/, 13 lipca /piątek/

Pożegnanie w szkole, wzruszające, przyjazne, sympatyczne. Przejazd na trasie Dunajów-Pomorzany-Lwów-Medyka-Kraków-Katowice-Nysa-Kłodzko-Kudowa-Zdrój – 16 godzin.

To już jest koniec – do zobaczenia za rok.

Jerzy Łukasik