
Tarnopol – miasto położone nad Seretem, stolica województwa tarnopolskiego. Założycielem miasta był hetman Amor Tarnopolski, pierwotnie było ono twierdzą, która chroniła wejścia do serca Rzeczpospolitej.

Antoniówka to mała wieś (w obwodzie lwowskim, rejonie żydaczowskim) o krótkiej historii. Założona została na początku XX wieku przez księdza Antoniego Trzopińskiego, który wykupił tereny folwarczne we wsi Jajkowce. Do nowo założonej wsi staraniem księdza przybyli osadnicy z terenów Podhala, tak więc osada na początku XX wieku liczyła około 800 mieszkańców.

Baworów – niewielka wieś w rejonie i obwodzie tarnopolskim. Zamieszkuje ją obecnie kilkaset osób, w tym osoby polskiego pochodzenia. W miejscowości znajduje się niszczejący katolicki kościół, zaś na tutejszym cmentarzu znajduje się wiele polskich mogił, w tym takie o zabytkowym charakterze.

Historyczny Berdyczów w ciągu ostatnich lat stał się największym ośrodkiem spotkań katolików ze wschodniej Europy. Kiedy w 1630 roku wojewoda kijowski Janusz Tyszkiewicz, po wyjściu z niewoli tureckiej, budował w Berdyczowie klasztor i kościół, nie przypuszczał nawet, że po niespełna 400 latach świątynia stanie się sanktuarium narodowym Ukrainy.

Berezowica Mała – wieś w rejonie zbaraskim obwodu tarnopolskiego, zamieszkiwana przez około 200 mieszkańców. Do II wojny światowej znajdowała się w granicach II Rzeczpospolitej. W 1944 roku ukraińscy szowiniści zamordowali tutaj ponad 130 Polaków. Tutejszy cmentarz jest porządkowany w ramach akcji Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia.

Białokrynica – niewielka wieś na Ukrainie, leżąca w powiecie podhajeckim obwodu tarnopolskiego. Pierwsze wzmianki o tej miejscowości pochodzą już z XV wieku. Konsekrowany w 1904 roku kościół pw. św. Piotra i Pawła, dziś funkcjonuje jako cerkiew.

Bohorodyczyn – niewielka wieś leżąca w okolicach Kołomyi, w obwodzie stanisławowskim. To rodzinna ziemia obecnych mieszkańców Krośnic i Wierzchowic w powiecie milickim. W Bohorodyczynie znajduje się stary polski cmentarz, a w jego obrębie zbiorowa mogiła ofiar z 1944 roku.

Borysław – miasto leżące w rejonie drohobyckim, obwodu lwowskiego. Leżącą nad rzeką Tyśmienicą miejscowość zamieszkuje ponad 30 tys. osób. Borysław został założony przez królową Jadwigę i do 1945 roku znajdował się w granicach Rzeczpospolitej. Dziś funkcjonuje tutaj spora polska społeczność, dbająca o kulturę i historię ojczyzny.

Brzozdowce – wieś założona w 1410 roku przez miejscowego szlachcica Michała Beńko. Znajduje się w niej sanktuarium Podwyższenia Krzyża Świętego, wokół którego skupieni są miejscowi Polacy. W czasach świetności na pielgrzymki przybywało tutaj nawet 10 tys. osób.

Kilkanaście kilometrów od centrum Kijowa znajduje się Bykownia, największy na Ukrainie cmentarz, na którym spoczywają ofiary stalinowskiego terroru. W końcu lat 30. ubiegłego wieku wydzielono w podmiejskim lesie zamaskowany teren, który stał się potajemnym miejscem pochówku mordowanych w bestialski sposób. Okazało się, że spoczywają tu również Polacy z tzw. Ukraińskiej Listy Katyńskiej, zakatowani w kwietniu 1940 roku przez NKWD.

Chodaczków Wielki – wieś w rejonie kozowskim obwodu tarnopolskiego. W miejscowości tej, naznaczonej tragicznymi zdarzeniami z okresu II wojny światowej, nie mieszkają już Polacy (byli mieszkańcy Chodaczkowa rozsiani są po całym Dolnym Śląsku, m. in. w podwrocławskim Kamieńcu oraz Gajkowie). Ze śladów polskości pozostał zrujnowany kościół oraz polskie mogiły na tutejszych cmentarzach.

Ciemierzyńce – wieś w rejonie przemyślańskim obwodu lwowskiego. Po 1945 roku, większość tutejszych Polaków, którzy przeżyli II wojnę światową i akty ludobójstwa, osiedliło się na Śląsku Opolskim. Dzisiaj Ciemierzyńce zamieszkuje kilkaset osób. We wsi pozostały polski cmentarz oraz katolicki kościół, który dzisiaj robi jednak jako obora dla zwierząt.

Czerwone Chatki – niewielka wieś w obwodzie żytomierskim na Ukrainie. Od ponad 300 lat żyją tutaj Polacy, którzy na początki XVIII wieku przywędrowali z Mazowsza. Wcześniej miejscowość nosiła nazwę Drenickie Chatki, ale została ona zmieniona po utworzeniu tutaj Marchlewszczyzny.

Czortków – rejonowe miasto na Ukrainie, leżące w obwodzie tarnopolskim. Do 1939 roku znajdowało się w granicach Rzeczpospolitej. Miejscowość leży nad Seretem i zamieszkuje ją około 30 tys. osób. W Czortkowie przetrwał polski cmentarz, który jest porządkowany przez wolontariuszy z kraju.

Dawidkowce – niewielka wieś w powiecie czortkowskim obwodu tarnopolskiego. Przed wojną zamieszkała licznie przez Polaków. Po 1945 roku wielu z nich osiedliło się na Dolnym Śląsku, m. in. w Piławie Górnej i Miłkowicach. W centrum pozostał stary polski cmentarz.

Dawidów – wieś znajdująca się tuż przed wjazdem do Lwowa (przy drodze wylotowej na Stanisławów). Obecnie zamieszkuje ją około 4,5 tys. osób. Mieszkający tam przez II wojną światową Polacy, którzy stanowili znakomitą większość miejscowości, osiedlili się po 1945 roku na Dolnym Śląsku. W Dawidowie znajduje się polski cmentarz.

Drohobycz to urokliwe miasteczko w południowych okolicach Lwowa. Zostało założone jeszcze w średniowieczu i słynęło z żup solnych. Kościół w mieście ufundował sam król Polski Władysław Jagiełło, a z miastem było związanych wiele osobistości kultury polskiej. W akcji Mogiłę pradziada ocal od zapomnienia jest od samego początku, czyli od roku 2010. Do dziś mieszka tam wielu naszych rodaków. (więcej…)

Hanaczów to nieistniejąca dzisiaj wieś. Jej dawne tereny znajdują się w obrębie Hanaczówki, leżącej niedaleko Przemyślan (obwód lwowski). Z Hanaczowem związana jest tragiczna historia Polaków, którzy w 1944 roku zostali zamordowani w czasie trzech ataków na tę wieś. Miejscowość zaś, niemalże w całości, zniszczyła ekspedycja SS.