227 lat temu, 25 grudnia 1795 roku, w Pohrebyszczu (ob. obwód winnicki Ukrainy) urodziła się Karolina Sobańska, kochanka Mickiewicza i Puszkina oraz szwagierka Balzaka.

Pochodziła z magnackiego rodu Rzewuskich, nobilitowanego w Imperium Rosyjskim hrabiostwem, jej stryjem był Seweryn Rzewuski, jeden z głównych targowiczan. Kształciła się w Wiedniu, po czym poślubiła ziemianina Hieronima Sobańskiego, przedsiębiorcę w Odessie. W 1818 roku poznała generała Iwana de Witte, przyszłego pacyfikatora powstania listopadowego, który został jej kochankiem. Z kolei samą Sobańską rozkochał w sobie Aleksander Puszkin, przebywający w Odessie na zesłaniu.

Do jej romansu z również tam zesłanym Adamem Mickiewiczem doszło prawdopodobnie z inspiracji gen. de Witte, który polecił Sobańskiej inwigilowanie poety. Znajomość ta czasem przekształciła się z czasem w szczerą przyjaźń. Z powodu swojej agenturalności odeskie salony obawiały się jej, przez część polskiej elity była wykluczana.

Zbieg w czasie przeniesienia Mickiewicza do Moskwy, śmierci cara Aleksandra I i wybuch powstania dekabrystów prawdopodobnie umożliwił Sobańskiej załatwienie Mickiewiczowi opuszczenie Rosji. Owdowiała przybyła za de Wittem do Warszawy w 1831 roku, gdzie była koncesjonowanym „aniołem opatrzności” skutecznie wstawiającym się u niego za byłymi powstańcami.

Mimo swych zasług car Mikołaj I nie darzył jej zaufaniem i kazał się jej pozbyć. Zmarła na emigracji w Paryżu w 1885 roku.

Zobacz równiez: