27 listopada 1938 roku, 84 lata temu, major Stefan Rago zginął prowadząc atak 24 pułku ułanów na wojska Czechosłowackie w Przełęczy Zdziarskiej.

Urodzony w pobliżu Ogrodnik (ob. obwód brzeski Białorusi) w 1896 roku, podczas Wielkiej Wojny wstąpił na ochotnika do armii rosyjskiej, walczył m.in. w szeregach 1. pułku ułanów polskich (Krechowieckich). W wojnie z bolszewikami dowodził plutonem 7 pułku ułanów w stopniu podchorążego, ranny w bitwie pod Kopciowem.

W tym samym pułku pełnił służbę w latach 20. i część 30. Latem 1936 roku przeniesiony został do 24 pułku ułanów, a w połowie listopada 1938 roku miał trafić do Korpusu Ochrony Pogranicza, jednak przeniesienie to zostało wstrzymane ze względu na udział jego pułku w akcji zajęcia Zaolzia.

Wśród terenów przyłączonych do Polski była Przełęcz Zdziarska, którą obsadzały nadal wojska czechosłowackie. Atak kawaleryjski miał je stamtąd wyprzeć, jednak major Rago poległ na jego czele. Został pochowany na Powązkach z najwyższymi honorami wojskowymi i państwowymi.

Według Franciszka Skibińskiego, późniejszego generała dywizji, śmierć z rąk czechosłowackich była dla majora przysługą, bowiem miewał on okresowe napady alkoholizmu, za co groziło mu wydalenie ze służby – „zamiast wstydliwego odejścia do cywila, opuścił ten świat nieomal jako bohater narodowy, za którego trumną kroczył sam Wódz Naczelny”.

Zobacz również: