Był jednym z najsłynniejszych pogromców hord tatarskich, który jeszcze za życia został obwołany bohaterem narodowym Korony. Śląski „Postrach Tatarów”, szesnastowieczny szlachcic szczycący się przydomkiem „Ściany Podola”, starosta barski, ulanowski i trembowelski – Bernard Pretwicz.

Historia zmagań polsko-tatarskich sięga jeszcze XIII wieku i okresu mongolskiego najazdu na Europę. Przez prawie 400 lat Korona musiała się mierzyć z groźbą najazdów Tatarów z Krymu i Dzikich Pól, niejednokrotnie osiągając w starciach z nimi spektakularne zwycięstwa podkreślające śmiałość i zmysł dowódczy wodzów polskich, a później i litewskich.

Urodzony około 1500 roku jako Bernard von Prittwitz, pochodził z namysłowskiego rodu szlacheckiego. Był więc Ślązakiem, którego z biegiem lat spolonizowała służba koronna. Początkowo pełnił funkcje dyplomatyczne, jako dworzanin króla Zygmunta Starego był posłem na sejmiki i emisariuszem w Pradze. Jako zaufany królowej Bony brał udział w sejmie śląskim w Głubczycach w 1526 roku, gdzie przekonywał stany śląskie do połączenia się z koroną.

Z czasem jednak dyplomacja zaczęła go nudzić, więc przeszedł na służbę wojskową – w roku 1527 zaciągnął się do chorągwi hetmana wielkiego koronnego Mikołaja Sieniawskiego. Cztery lata później bierze udział w bitwie pod Obertynem, która zakończyła się rozgromieniem wielokrotnie przeważających sił mołdawskich przez słabszą armię hetmana Jana Amora Tarnowskiego. U boku hetmana dowodził także własną rotą konną podczas wyprawy na Chocim.

W stosunkowo krótkim czasie Pretwicz stał się prawdziwym architektem strategicznej tarczy, mającej chronić Podole przed napadami Tatarów. Jego zagończycy z dużym wyprzedzeniem donosili o oznakach nadciągającego od strony stepów niebezpieczeństwa. Zaopatrzył kresowe zamki i stanice, obsadzając je silnymi garnizonami, złożonymi z dobrze wyszkolonych żołnierzy, przy czym nieraz opłacał ich z własnych środków. Pretwicz nie czekał biernie na pierwszy ruch nieprzyjaciela, sam potrafił zapuszczać się na wrogie terytorium, przeprowadzając uderzenia wyprzedzające. Na czele swych podkomendnych zapędzał się
w pogoni za Tatarami aż nad brzegi Morza Czarnego. Do najważniejszych twierdz na ówczesnym Podolu zaliczał się Bar, którego Pretwicz był starostą od 1540 roku. Za jego sprawą do sił Koronnych na Podolu zaczęli być werbowani także Kozacy, wśród których dorobił się znacznego poważania.

Metody obronne przedsięwzięte przez „Zgubę Tatarów” celująco zdały najtrudniejszy egzamin praktyczny w 1540 roku, gdy podczas tatarskiego najazdu na Podole nieliczny, lecz doborowy oddział zdołał okrążyć i pobić nieprzyjaciela pod Winnicą. Jednocześnie powierzono mu starostwo ulanowskie. W następnym roku odniósł kolejny sukces w walce z Tatarami pod Akermanem, współczesnym Białogrodem nad Dniestrem. Jego sława była tak duża, że do zamku w Barze ściągała szlachta nie tylko z całej Korony i Litwy, ale nawet z zagranicy, przede wszystkim z krajów niemieckojęzycznych. W drugiej połowie lat 40. Pretwicz niejednokrotnie przychodził na pomoc Akermanowi oraz Oczakowowi podczas ataku sił mołdawskich, tatarskich i kozackich.

W 1552 roku ze względu na swoje metody popadł w konflikt z królem Zygmuntem II Augustem. Nękając mieszkańców pogranicza Korony i Turcji Osmańskiej (zwłaszcza Chanatu Krymskiego i ord nogajskich) znacznie przyczyniał się do pogorszenia relacji na linii Kraków-Stambuł. Król usunął więc Pretwicza z Baru, powierzając mu funkcję starosty trembowelskiego. Bernard Pretwicz w Trembowli pozostał już do końca życia, zmarł w roku 1563. Śląski zagończyk stał się legendą jeszcze za życia. Tatarskie matki miały rzekomo straszyć Pretwiczem swoje niegrzeczne dzieci. Natomiast niezbitym faktem jest powstałe w tamtych czasach kresowe porzekadło: „Za pana Pretwica wolna od Tatarów granica.” O sławie jaką przyniosły mu zasługi wobec Korony świadczyć może pogłoska, iż panujący sto lat później król Jan Kazimierz miał w swoim gabinecie umieścić portret Pretwicza, na pamiątkę jego męstwa.