Generał Władysław Sikorski przybył do Samary (wówczas Kujbyszew) w celu inspekcji powstających w ZSRS Polskich Sił Zbrojnych 30 listopada 1941 roku – 81 lat temu.

Podstawą formowania wojsk polskich w Związku Sowieckim był układ Sikorski-Majski z lipca tego roku, na mocy którego przedwojennym polskim obywatelom w sowieckich obozach i więzieniach udzielano amnestii i zezwalano rekrutować się do Polskich Sił Zbrojnych, nalężących do rządu RP na uchodźstwie w Londynie.

Miesiąc później generał Sikorski, jako premier rządu i Naczelny Wódz, powierzył dowództwo nad powstająca armią generałowi Władysławowi Andersowi. Jej stan ustalono na 30 tys. ludzi, a miejsce formowania zostało przez Sowietów wyznaczone w obecnym obwodzie orenburskim i samarskim.

Ostatecznie sowiecki aparat państwowy dopuściły do zgłoszenia się ok. 24,8 tys. chętnych, często utrudniając lub uniemożliwiając im dotarcie do punktu formowania. Ze zgłaszających się Polaków sformowano do końca roku dwie dywizje piechoty – 6 Lwowską oraz 5 Wileńską.

Na początku 1942 roku powstała jeszcze 7 Dywizja i wojska polskie przerzucono dalej na południe, do sowieckich republik Azji Centralnej. Wobec nieprzychylnego stanowiska Stalina (głównie co do podwyższenia stanów osobowych oraz nieprzekazania ponadetatowych ochotników do PSZ na Zachodzie), Armia Polska ewakuowana została latem tego roku do Iranu, gdzie podporządkowano ją Brytyjczykom.

Zobacz również: