6 czerwca 1664 roku wojska Rzeczypospolitej dowodzone hetmana Michała Paca rozgromiły wojska moskiewskie pod Witebskiem. Wojska Rzeczypospolitej straciły niespełna setkę żołnierzy przy stratach rosyjskich wynoszących 3 tysiące zabitych. Tym samym zdobyto 63 moskiewskie sztandary.

W połowie XVII wieku Rzeczpospolita zmagała się w powszechnej świadomości głównie z potopem szwedzkim i powstaniami kozackimi. W tym czasie krwawym dla Rzeczypospolitej Obojga Narodów prowadziła ona również wojnę obronną przeciw carskiej Rosji, która skrzętnie wykorzystała zamęt w Rzeczypospolitej.

Pretekstem najazdu Moskwy był argument rzekomej ochrony prawosławnej ludności i pomoc dla Bohdana Chmielnickiego, który w 1648 wywołał największe powstanie kozackie przeciw Rzeczypospolitej.

Jan Chryzostom Pasek pod Lachowiczami. Obraz autorstwa Juliusza Kossaka

Latem 1664 roku Moskwa najechała Rzeczpospolitą rozpoczynając tym samym trwający prawie 14 konflikt zbrojny, będący najdłużej trwającym konfliktem Rzeczypospolitej.

Rosjanie zajęli duże połacie Litwy oraz prawobrzeżnej Ukrainy. W trakcie tej wojny udało się wyprzeć Rosjan z Wielkiego Księstwa Litewskiego, tracąc jednak Smoleńsk i Kijów w trakcie rozejmu andruszowskiego.

Mapa Witebska XVII w,

fot: РГАДА, ф. 92, оп. 1, Витебская губ., № 2. Замкі Віцебска: старонкі славутай гісторыі / Р. Воранаў.

Dziś obchodzimy 359 rocznicę bitwy pod Witebskiem, podczas której wojska Rzeczypospolitej pod dowództwem hetmana Michała Paca mając na celu wyrzucenie Rosjan z obszaru Wielkiego Księstwa Litewskiego po wcześniejszym rozbiciu ich pod Briańskiem odniosły ponownie zwycięstwo pod Witebskiem. W bitwie tej został upokorzony został kniaź Iwan Chowański, który po tej porażce został pozbawiony funkcji dowódcy sił rosyjskich.

Straty polskie wyniosły niespełna setkę żołnierzy, zaś rosyjskie 3 tysiące zabitych. Polacy zdobyli dodatkowo 10 armat i 63 sztandarów.

Zobacz również: